Blog
Χρήση Drones σε περιβάλλον CQB: Τακτική αξιολόγηση και ορθές διαδικασίες
Η αυξημένη διαθεσιμότητα και ενσωμάτωση drones σε αστικές επιχειρήσεις έχει οδηγήσει σε ευρεία χρήση τους σε σενάρια CQB. Ωστόσο, η ενσωμάτωσή τους συχνά πραγματοποιείται χωρίς επαρκή κατανόηση των επιχειρησιακών περιορισμών και των επιπτώσεων στη ροή της μάχης.
Η λανθασμένη πρακτική χρήσης τους εντός κτηρίων – και ιδιαίτερα η τοποθέτησή τους ως προπορευόμενο στοιχείο της ομάδας εισόδου – επιφέρει σημαντικούς κινδύνους, επηρεάζει την τακτική ισορροπία και παρεμβαίνει στις θεμελιώδεις αρχές κίνησης σε περιορισμένο χώρο.
Τακτική τοποθέτηση Drones σε CQB
Τα drones αποτελούν μέσο ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance) και πλατφόρμα παροχής επίγνωσης κατάστασης (SA). Δεν αποτελούν εργαλείο εκκαθάρισης χώρων ούτε δύνανται να εκτελέσουν βασικές αρχές ατομικής και ομαδικής κίνησης, όπως διείσδυση, εκμετάλλευση γωνιών, εδραίωση τομέων ευθύνης και ταχεία λήψη θέσεων.
Η επιχειρησιακή τους αξιοποίηση πρέπει να περιορίζεται σε ρόλους υποστήριξης και περιμετρικής συλλογής δεδομένων:
Εξωτερική επιτήρηση και αναγνώριση κτηρίων,
Παρακολούθηση περιμετρικών κινήσεων και πιθανών απειλών,
Μετάδοση live εικόνας στη διοίκηση και την ομάδα,
Υποστήριξη χρονισμού, συγχρονισμού και έγκαιρης προειδοποίησης (Early Warning).
Η εισαγωγή τους σε εσωτερικούς, περιορισμένους χώρους δεν θεωρείται επιχειρησιακά ορθή πρακτική.
Τακτικοί κίνδυνοι χρήσης Drone ως προπορευόμενου μέσου
Η τακτική κατά την οποία το drone εισέρχεται πρώτο ή προηγείται της ομάδας σε περιβάλλον CQB κρίνεται εσφαλμένη για τους εξής λόγους:
Απώλεια αιφνιδιασμού
Το ακουστικό και οπτικό αποτύπωμα του drone προδίδει την προσέγγιση της ομάδας. Σε κλειστά περιβάλλοντα, ο θόρυβος ενισχύεται και αντανακλάται, παρέχοντας άμεση προειδοποίηση στα εντός του χώρου άτομα και υπονομεύοντας την αρχή της ταχείας, αιφνιδιαστικής εισόδου.
Παρεμπόδιση τακτικής κίνησης
Η παρουσία drone σε διάδρομο ή δωμάτιο εισάγει εμπόδιο σε έναν χώρο ήδη περιορισμένο. Μπορεί να επηρεάσει τις γραμμές βολής, την προτεραιοποίηση στόχων και την καθαρή κατανομή τομέων ευθύνης, θέτοντας σε κίνδυνο τη συνοχή της ομάδας.
Προσέλκυση πυρών & διατάραξη ρυθμού
Το drone αποτελεί ορατό και ευπαθή στόχο. Η καταστροφή του κατά τη φάση εισόδου ή εντός δωματίου ενδέχεται να αποσπάσει την προσοχή, να καθυστερήσει τον ρυθμό ή να υποχρεώσει την ομάδα σε μη προγραμματισμένο reset πριν την συνέχιση της επιχείρησης.
Περιορισμένη επιχειρησιακή αντίληψη
Η εικόνα που προσφέρει δεν επαρκεί για τακτική εκτίμηση λεπτομερειών όπως:
dead space και κρυψώνες,
γωνίες που δεν καλύπτει ο φακός,
χαμηλά ή ψηλά σημεία εκτός πεδίου λήψης,
παγιδεύσεις, αυτοσχέδιες κατασκευές ή λεπτά αντικείμενα που απαιτούν ανθρώπινη εκτίμηση.
Το drone δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον χειριστή, την ανθρώπινη οπτική και την άμεση λήψη αποφάσεων.
Ενδεδειγμένη χρήση Drone σε συνθήκες CQB
Προ-Επιχειρησιακή αναγνώριση (Pre-Mission / Pre-Assault ISR)
Το drone χρησιμοποιείται για χαρτογράφηση του εξωτερικού περιβάλλοντος, αναγνώριση οδών διαφυγής, παραθύρων, προαυλίων, σημείων εισόδου/εξόδου, οχημάτων και πιθανών απειλών στην περίμετρο.
Υποστήριξη κατά την προσέγγιση (Approach Phase)
Το live feed παρέχει κρίσιμα δεδομένα σχετικά με:
την κίνηση και πρόοδο της ομάδας,
δραστηριότητα τρίτων στην περίμετρο,
εμφάνιση νέων απειλών στην κοντινή περιοχή,
επιβεβαίωση ασφαλών ζωνών πριν τη φάση διάσπασης.
Ενίσχυση Διοίκησης και Ελέγχου
Η συνεχιζόμενη επισκόπηση σε πραγματικό χρόνο διευκολύνει τη λήψη αποφάσεων, την εκτίμηση κινδύνων και την άμεση προσαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου ανάλογα με την εξέλιξη της κατάστασης.
Συμπέρασμα
Τα drones αποτελούν πολύτιμη τεχνολογική ενίσχυση σε αστικές επιχειρήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι χρησιμοποιούνται εντός του πλαισίου που ορίζουν οι αρχές του CQB.
Το drone δεν εισέρχεται πρώτο. Η ομάδα εισόδου προηγείται — το drone υποστηρίζει.
Η τήρηση της αρχής αυτής διασφαλίζει ότι η τακτική ροή, η ασφάλεια του προσωπικού και η επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα παραμένουν υπό τον έλεγχο της ομάδας που εκτελεί τη διάσπαση και εκκαθάριση χώρων.
Η πρακτική προώθησης drone εντός κτηρίου πριν την ομάδα εισόδου υπονομεύει την ασφάλεια, μειώνει την τακτική υπεροχή και αποδυναμώνει την ικανότητα ελέγχου της κατάστασης.
A/B Drill – Ένα απλό αλλά σημαντικό εργαλείο εκπαίδευσης
Το A/B Drill είναι μία από τις πιο απλές αλλά και πιο αποτελεσματικές ασκήσεις εκπαίδευσης στη χρήση πιστολιού και τυφεκίου.
Χρησιμοποιείται ευρέως από ομάδες ειδικών επιχειρήσεων όπως οι SAS, GIGN, GSG9 και άλλες γιατί όσο απλό κι αν φαίνεται, η απλότητα της δομής του δημιουργεί πολύτιμες δεξιότητες που είναι κρίσιμες στο σύγχρονο επιχειρησιακό περιβάλλον.
Περιγραφή του A/B Drill
Η άσκηση στήνεται ως εξής:
Τοποθετούνται δύο κώνοι (σημεία Α και Β) σε απόσταση 10 μέτρων μεταξύ τους.
Στο κέντρο της γραμμής, σε απόσταση 7 μέτρων από τη θέση βολής, υπάρχει ένας στόχος τύπου ανθρωποειδούς (IPSC ή αντίστοιχος).
Ο εκπαιδευόμενος ξεκινά από τη θέση Α ή Β, με το όπλο σε ασφαλή θέση.
Με το ηχητικό σήμα του χρονόμετρου, ο σκοπευτής εκτελεί βολή στον στόχο.
Μετακινείται γρήγορα στο άλλο σημείο (Α ή Β αντίστοιχα) και εκτελεί νέα βολή με την ίδια διαδικασία.
Η άσκηση μπορεί να εκτελεστεί για προκαθορισμένο αριθμό επαναλήψεων ή χρονικό διάστημα και μπορεί να γίνει πιο περίπλοκη ανάλογα με το επίπεδο των εκπαιδευομένων προσθέτωντας αλλαγές γεμιστήρα εν κινήσει, πολλαπλές εναλλαγές στόχων κλπ.
Το A/B Drill είναι σχεδιασμένο να εκπαιδεύει:
1. Γρήγορη μετάβαση θέσης
Ο σκοπευτής μαθαίνει να κινείται γρήγορα και με ασφάλεια, διατηρώντας έλεγχο του όπλου και προετοιμασία για άμεση βολή.
2. Βολή υπό φυσική καταπόνηση
Η κίνηση αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό και προσομοιώνει την κόπωση που μπορεί να υπάρχει σε πραγματικές συνθήκες εμπλοκής.
3. Διαχείριση χρόνου αντίδρασης
Η βολή με ηχητικό σήμα εκπαιδεύει την ικανότητα γρήγορης αντίδρασης σε εξωτερικά ερεθίσματα.
4. Ακρίβεια σε μεταβαλλόμενες θέσεις
Ο εκπαιδευόμενος πρέπει να εκτελεί ακριβείς βολές παρότι αλλάζει συνεχώς θέση και γωνία προσβολής.
5. Διατήρηση προσανατολισμού στον στόχο
Η συνεχής αλλαγή θέσης αναγκάζει τον σκοπευτή να διατηρεί σταθερή εικόνα στόχου και σωστή σκοπευτική ευθυγράμμιση.
Στις σύγχρονες επιχειρήσεις, είτε πρόκειται για στρατιωτικές αποστολές, είτε για επιχειρήσεις επιβολής του νόμου, η κινητικότητα και η ικανότητα προσβολής στόχου σε δυναμικές συνθήκες είναι κρίσιμες.
Πόσο βάρος μπορεί πραγματικά να κουβαλήσει ένας στρατιώτης;
Το νέο επιχειρησιακό δόγμα και οι νέες μελέτες μιλούν για ποσοστό του σωματικού βάρους και για συγκεκριμένα σενάρια (μάχη, πορεία, διάρκεια).
Γενικά ισχύει ο κάτωθι κανόνας:
- Φόρτος μάχης (Fighting load): 30% του σωματικού βάρους.
- Φόρτος πορείας / προσέγγισης (Approach load): έως 45% του σωματικού βάρους.
Παραδείγματα (σε κιλά):
Σωματικό βάρος 70 kg → φόρτος μάχης 21 kg / φόρτος πορείας 31 kg.
Σωματικό βάρος 90 kg → φόρτος μάχης 27 kg / φόρτος πορείας 40 kg.
Σωματικό βάρος 105 kg → φόρτος μάχης 30 kg / φόρτος πορείας 45 kg.
Τι συμβαίνει όταν το βάρος αυξάνεται πάνω από ~30–40% του σωματικού βάρους
1) Φυσιολογικός αντίκτυπος
Αύξηση της ενεργειακής δαπάνης: περπατάς πιο αργά και κουράζεσαι πολύ νωρίτερα.
Αναπνευστικό και καρδιακό στρες: υψηλότερος καρδιακός ρυθμός, αυξημένη κατανάλωση οξυγόνου — ειδικά σε υψόμετρο ή ζέστη.
Μυοσκελετικές βλάβες: μεγαλύτερη επιβάρυνση στη μέση, στα γόνατα και στους αστραγάλους — μακροπρόθεσμα αυτό σημαίνει τραυματισμούς, χειρουργεία, και απώλεια μαχητικού προσωπικού.
Γενικότερη φθορά: οι μικροτραυματισμοί συσσωρεύονται και μειώνουν τη μακροπρόθεσμη επιχειρησιακή διαθεσιμότητα.
2) Νευρο-γνωστικός & ψυχολογικός αντίκτυπος
Ελαττωμένη προσοχή, ταχύτερη κόπωση στη λήψη αποφάσεων και πιο αργές αντιδράσεις — κρίσιμο όταν η ταχύτητα σκέψης σώζει ζωές.
Αυξημένο στρες → μειωμένη προσοχή και περισσότερα λάθη υπό πίεση.
3) Τακτικός αντίκτυπος
Μειωμένη ταχύτητα και ευκινησία → δυσκολία κίνησης, κάλυψης και απόκρυψης.
Μείωση διάρκειας αποστολής: περισσότερες ανάγκες σε ανεφοδιασμό, μεγαλύτερη εξάρτηση από οχήματα/μέσα μεταφοράς.
4) Λογιστικός & επιχειρησιακός αντίκτυπος
Περισσότερο βάρος = περισσότερα σημεία αποτυχίας στον εξοπλισμό και μεγαλύτερη ανάγκη συντήρησης.
Αυξημένη απαίτηση για υποστήριξη (πχ. οχήματα μεταφοράς), που αλλάζει το σχέδιο αποστολής.
Μεγαλύτερη φθορά υποδημάτων/ρούχων και εξοπλισμού
Παραδείγματα επιπτώσεων — πρακτικό σενάριο
Ένας μικρόσωμος στρατιώτης 70 kg με φόρτο 31 kg (45% για πορεία) θα:
περπατάει πιο αργά κατά 10–25% σε σχέση με όταν φέρει 21 kg,
θα φτάνει σε κόπωση πολύ γρηγορότερα και θα έχει μειωμένη ικανότητα να συμμετέχει σε παρατεταμένες μάχες,
θα κινδυνεύει περισσότερο από μυοσκελετικό τραυματισμό σε ανώμαλο έδαφος ή σε γρήγορες αλλαγές κατεύθυνσης.
Εάν ο ίδιος στρατιώτης αναγκαστεί να φέρει και βαρύ πολυβόλο με μεγάλο απόθεμα πυρομαχικών, ο συνολικός αντίκτυπος στην ομάδα δεν θα είναι γραμμικός· δεν πρόκειται απλώς για περισσότερη κόπωση, αλλά για σημαντική υποβάθμιση της επιχειρησιακής ικανότητας και της έκβασης της αποστολής.
Πώς μειώνουμε τον αντίκτυπο (πρακτικές λύσεις)
Κατανομή ρόλων / ειδικοτήτων: Πολυβολητής και γεμιστής (στοιχείο πολυβόλου) πρέπει να είναι προκαθορισμένοι ρόλοι· δεν αναθέτουμε βαρύ εξοπλισμό σε μικρόσωμους χωρίς υποστήριξη.
Ευελιξία και ιεράρχηση προτεραιοτήτων: ευέλικτα φορτία, drop bags, αποσπώμενα στοιχεία φόρτου που μπορούν να αφαιρούνται πριν τη μάχη.
Τεχνολογία και υποστήριξη: οχήματα μεταφοράς, ελαφριά plate carriers και υλικά υψηλής αντοχής/μικρού βάρους.
Προσαρμοσμένη εκπαίδευση: προοδευτική προπόνηση φόρτου, ενδυνάμωση κορμού, ασκήσεις ισορροπίας και ειδικά προγράμματα εκγύμνασης για συγκεκριμένους ρόλους.
Στρατηγικός σχεδιασμός αποστολής: μικρότερες ομάδες με σωστή αναλογία ρόλων, εναλλαγή ατόμων σε ιδιαίτερα βαρύ οπλισμό και φόρτο, προγραμματισμός ανεφοδιασμών.
Η βέλτιστη απόδοση δεν προέρχεται από το να «φορτώνεις» κάθε άτομο μέχρις του ορίου αντοχής αλλά από το να σχεδιάζεις έξυπνα: ποιος χρειάζεται τι, πότε και για πόσο. Δείτε λιγότερα
"Muscle memory" – Ο πιο άκυρος όρος στο χώρο της εκπαίδευσης
Ο όρος "μυϊκή μνήμη" (muscle memory) που ακούμε συνεχώς, ειδικά σε χώρους σκοποβολής και πολεμικών τεχνών είναι παραπλανητικός και βιολογικά άκυρος.
Ο σωστός όρος είναι "διαδικαστική μνήμη" (procedural memory) και δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και παιδαγωγοί την περιέγραψαν αιώνες πριν την ονομάσει η σύγχρονη επιστήμη.
Πρόκειται για μια μορφή υποσυνείδητης μνήμης, που μας επιτρέπει να εκτελούμε σύνθετες κινήσεις χωρίς να τις σκεφτόμαστε συνειδητά.
Παράδειγμα: Το να αλλάξουμε γεμιστήρα σε όπλο χωρίς να χρειάζεται να σκεφτόμαστε βήμα-βήμα τι κάνουμε. Αυτό δεν το μαθαίνουν οι μύες μας– το μαθαίνει το νευρικό μας σύστημα, με σωστή επανάληψη.
Όταν λέμε λοιπόν «το σώμα θυμάται», αυτό που εννοούμε είναι πως το κεντρικό νευρικό σύστημα έχει χτίσει νευρωνικά μονοπάτια μέσω επαναλαμβανόμενης πρακτικής. Η διαδικαστική μνήμη λειτουργεί κάτω από το επίπεδο της συνείδησης, γι' αυτό και η ποιότητα της εξάσκησης παίζει τεράστιο ρόλο.
Αν επαναλαμβάνουμε λάθη, ενισχύουμε τα λάθη. Η διαδικαστική μνήμη δεν διαχωρίζει σωστό από λάθος – απλώς καταγράφει και εκτελεί.
Γιατί έχει σημασία αυτό;
Γιατί αλλάζει εντελώς τον τρόπο που προσεγγίζουμε την εξάσκηση. Δεν είναι απλώς θέμα "να κάνουμε κάτι πολλές φορές". Είναι θέμα να το κάνουμε σωστά πολλές φορές. Με πρόθεση. Με επίγνωση. Με προπονητικό πλάνο.
Ο Αριστοτέλης είχε περιγράψει αυτό το είδος μάθησης μέσω πράξης, αιώνες πριν υπάρξει η νευροεπιστήμη.
Είπε: "Όσα πρέπει να μάθουμε να κάνουμε, τα μαθαίνουμε κάνοντάς τα."
Οπότε την επόμενη φορά που κάποιος σας πει για "μυϊκή μνήμη", χαμογελάστε γιατί τώρα ξέρετε.